8 marca 2019 roku miało miejsce pierwsze posiedzenie Rady Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego.
Z zamieszczonego na stronie MKiDN wpisu możemy się dowiedzieć, że skład Rady przedstawia się następująco:
Prof. dr hab. Marzena Szmyt – Przewodnicząca
Dr hab. Jacek Górski – Zastępca Przewodniczącej
Prof. dr. hab. Zbigniew Kobyliński – Zastępca Przewodniczącej
Profesorowi Zbigniewowi Kobylińskiemu serdecznie gratulujemy!
Za dotychczasową działalność teoretyczną, naukowo-badawczą i praktyczną w dziedzinie ochrony zabytków archeologicznych w Polsce został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Dr Wojciech Brzeziński
Prof. dr hab. Andrzej Buko
Dr Michał Dzik
Dr hab. Marcin Ignaczak
Dr hab. Krzysztof Jakubiak
Prof. dr hab. Sławomir Kadrow
Dr Olgierd Ławrynowicz
Dr hab. Marcin Majewski
Prof. dr hab. Jerzy Piekalski
Mgr Iwona Pomian
Dr hab. Andrzej Pydyn
Mgr Ewa Trawicka
Dr hab. prof. UWr Maciej Trzciński
Prof. dr hab. Przemysław Urbańczyk
Dr hab. Krzysztof Walenta
Dr hab. Anna Zalewska
Dr hab. prof. UW Mariusz Ziółkowski
Wcześniej informowaliśmy, że 28 września 2018 roku, w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego miało miejsce trzecie w tym roku spotkanie konsultacyjne, którego tematem były kluczowe zagadnienia dotyczące ochrony dziedzictwa archeologicznego.
Spotkanie zorganizowane zostało przez Generalną Konserwator Zabytków – Minister Magdalenę Gawin oraz Dyrektor Departamentu Ochrony Zabytków – Panią Katarzynę Zalasińską.
Ze strony archeologów w spotkaniu udział wzięli reprezentanci: Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich, Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, Instytutów Archeologii: Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, muzeów archeologicznych: Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, Muzeum Archeologicznego w Krakowie, Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie.
Przed spotkaniem MKiDN rozesłało materiały do dyskusji, które dotyczyły:
– kierunków zmian w zakresie aktualizacji standardów metodycznych i dokumentacyjnych badań archeologicznych;
– zasadności zmian definicji pojęć podstawowych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (m.in. definicji zabytku archeologicznego);
– projektu standardu sporządzania programu badań archeologicznych oraz elementów, które powinna zawierać dokumentacja z badań archeologicznych.
Nad tymi dokumentami przeprowadzono wstępną dyskusję.
Zgodzono się, że w nowej ustawie należy zawrzeć pewną formę konstytucji dla archeologii, preambuły, odnoszącej się przede wszystkim do celów i sposobów ochrony i konserwacji zapobiegawczej dziedzictwa archeologicznego.
Tu możemy przywołać Preambułę Kodeksu Etyki SNAP, która respektuje te zasady:
„Dziedzictwo archeologiczne stanowi wspólną własność całej ludzkości. Jest ono nieodtwarzalne, ograniczone i narażone na zniszczenie. Archeologia polega na jego badaniu i interpretacji dla dobra całego społeczeństwa. Archeolodzy, jako grupa zawodowa, są opiekunami dziedzictwa archeologicznego, działającymi w imieniu innych ludzi. Społeczeństwo ma prawo do informacji o dziejach człowieka, jakie czerpiemy z badań archeologicznych oraz prawo do nieniszczącego, kulturowego, edukacyjnego i rekreacyjnego wykorzystywania dziedzictwa archeologicznego”.
Pewnym zaskoczeniem, ale i satysfakcją dla środowiska archeologów było ogłoszenie przez Minister Magdalenę Gawin woli powołania przy Generalnym Konserwatorze Zabytków Rady ds. Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego.
Rada ma pełnić rolę ciała o charakterze opiniodawczo-doradczym, a współpraca i wspólnie podejmowane działania mają pomóc w dyskusji nad ważnymi zagadnieniami związanymi z archeologią oraz powinny być ukierunkowane na podnoszenie wzrostu świadomości społecznej w odniesieniu do naszego wspólnego dziedzictwa, jakim są zabytki archeologiczne.